Milyon taşı’nın önünden her İstanbul’lu mutlaka geçmiştir. Ama eminim eskiden bu taşın ne kadar önemli olduğunu bilmiyordur. Tarihi yarımada’daki Milyon taşından bahsedeceğim.
Bütün yollar Roma’ya çıkar söylemindeki Roma’nın aslında İtalya’nın başkenti için değil, İstanbul’daki Milyon Taşı için kullanıldığını söylesem. Şaşırmanızı anlıyorum ama doğru. Durum şöyle;
Milyon Taşı Nedir? Ne İşe Yarıyor?
👇
4. yüzyılda Roma İmparatoru I. Konstantinus tarafından yaptırıldığı düşünülen taş, İstanbul’a ulaşan Antik Roma yollarının başlangıç noktası ve dünyadaki diğer şehirlerin İstanbul’a olan uzaklıklarının hesaplanmasında kullanılan sıfır noktasıymış. Hatta taşın Kudüs’ten getirildiği söyleniyor.
İlk yapıldığında, Milyon taşı, dört sütun, dört kapı ve bir kubbeden oluşan dikdörtgen yapı şeklindeymiş. Maalesef günümüzde bir sütun kalmış. Yerebatan sarnıcına çok yakın olan bu sütunu farketmeniz için özel çaba sarfetmeniz gerekiyor. 1 Dakikada milyon taşı turu
Dünyanın Sıfır Noktası Olan Milyon Taşı Nerede?
Eskiden dünyanın sıfır noktası olan Milyon taşı Ayasofya camii karşısında Sultanahmet Meydanı’nın kuzeybatı köşesinde Yerebatan Sarnıcı‘nın girişinin yakınında, tramvay yolunun yanında bulunuyor. Biraz dikkatli bakabilirseniz farkedebilirsiniz.
Dünyanın Sıfır Noktası Ne Demek?
Dünyada birçok ülke, saatlerini İstanbul’a göre ayarlarmış eskiden. Hatta haritalar, bu nokta esas alınarak hazırlanır ve yönler buraya göre bulunurmuş.Hatta Bizans döneminde Bakırköy’e Hebdomon yani Grekçe 7 denirmiş. Bakırköy’ün Milyon taşına uzaklığı 7 milmiş.
1884 yılında Washington’da Uluslararası Meridyen Kongresi adıyla düzenlenen toplantıyla sıfır meridyeninin konumu İstanbul’dan İngiltere’nin Greenwich Kasabası’na taşınmış. Hatta İngilizler’in 1886’da Milyon Taşı’nın yarısını kesip Greenwich’e götürdükleri bile söyleniyor. Güneş batmayan imparatorluk olarak anılan İngiltere’nin küresel gücü sanırım burada da devreye girmiş.
Çok kısa meridyenin ne olduğunu hatırlayalım.
Meridyen konum tespitinin yapılabilmesi için dünya üzerine çizilen hayali çizgiler. Toplamda 360 adet. Doğu Batı diye ayırılabilmesi için bir (0) meridyen belirlemek gerekiyor. MS 2. yüzyılda yaşamış ünlü Yunan astronom ve coğrafyacı Batlamyus Kanarya Adalarını esas almış mesela. Buranın alınmasının sebebide, görebildikleri son kara parçası olmasıymış. O zamanlar uluslararası bir saat sistemi olmadığından her millet bilimsel çalışmalarında, kendi başkentlerini sıfır noktası kabul ediyorlarmış.
